Орчуулагч хүн мэдлэгтэй байх ёстой!!!

Какадугийн блогоос
----------------
2009/03/11

Орчуулагч нь мэргэжил мөн үү биш үү гэдгийг сайн мэдэхгүй юм. Харин мэргэшил мөн үү гэвэл яг мөн. Төрөлх болон гадаад хэлний мэдлэг маш сайн байхаас гадна эсэн бусын өөр юм зөндөө мэддэг байх ёстой. Өөрөөр хэлбэл ерөнхий мэдлэг сайтай, кругозортой нэг тийм нэвтэрхий толь шиг хүн л сайн орчуулагч байна даа гэж бодож байна.

Тийм мэдлэг дутсанаас болоод л нэг кинон дээр залгамж өвчин гэж авч байна лээ. Бодвол heritable disease юмуу эсвэл genetic disease гэснийг л тэгж орчуулсан байх. Уг нь бол удамшилын өвчин биз дээ. Саяхан NTV-гээр гарсан "Андромеда" гэдэг зөгнөлт кинон дээр сүүн замын хоорондох үүл гэж авч байна лээ. Мэргэжлийн хүнээс асуусан чинь "бодвол intergalactic cloud гэснийг тэгж орчуулсан юм болов уу" гэж байна лээ. Нөхдүүд яасан гэхээр galactic гэдэг нь galaxy гэдэг үгний хувирал юм байна гэдгийг мэдээд толиноос харахаар galaxy гэдэг нь ихэнх толь дээр галактик (оддын аймаг), зарим дээр нь Сүүн Зам гэчихсэн байдаг бололтой. Уг нь энэ Сүүн Зам гэдэг нь манай галактикийн нэр юм гэнээ. Сансарт маш олон галактик байдаг, Сүүн зам бол тэдгээрийн нэг юм байна л даа. Тэгээд л яахав дээ, шууд шууд буулгаад л Сүүн замын хоорондох үүл гээд аваад хаясан бололтой. Зөв орчуулга нь бол галактик хоорондын үүл эсвэл хий ч юм уу за нэг тиймэрхүү байх ёстой гэнэ ээ.

Өөр нэг жишээ. Телевизийн мэдээгээр ингэж ярьж байна гэсэн (би сонсоогүй өөр нэг хүн сонссон гэсэн): 1961 онд хүн анх сансрын гадрагад гарсан. Бодвол хүн сансарт ниссэнийг хэлсэн бололтой, сансрын гадрага гэж юу байдгийг мэдэхгүй гээд тэр хүн инээж байсан (физикч мэргэжилтэй).

Аан тийм бас ийм юм хэлж байсан. Ангараг гариг Фобос Деймос гэсэн 2 хиймэл дагуултай гэж мэдээгээр хэлсэн гэнэ ээ. Бодвол Mars has two satellites гэсэн англи, эсвэл Марс имеет два спутника гэсэн орос өгүүлбэрийг тэгж орчуулсан юм болов уу гэж байсан. Нөхдүүд яасан гэхээр satellite гэдгийг тольдохоор спутник гэж гарч ирээд, харин спутник гэдгийг нь тольдохоор хиймэл дагуул гэж гарсан бололтой. Уг нь бол зүгээр л дагуул гэсэн утгатай юм байна. Тэгэхээр Ангараг гариг 2 хиймэл дагуултай болж байна. Хиймэл дагуул гэхээр хэн нэгэн хийсэн болж таарна. Харь гаригийнхан хийсэн юм үү? Ингэхээр зөв орчуулга нь Ангараг гариг Фобос Деймос гэсэн хоёр дагуултай гэнэ.

За эдгээр нь бол наад захын жишээ. Ялангуяа ийм шинжлэх ухааны, инженер техникийн хэллэгүүдийг бол холиож өгдөг юм байна лээ. Цаад хэлнийхээ хэлц үгнүүдийг хутгаж өгч байгаа нөхдүүд ийм алдаануудыг хийх нь ч наад захын хэрэг байлгүй гэж...

За үүнийг маань уншсан орчуулагч гишүүд маань уурлахгүй байлгүй дээ. Би монголын шинэ залуу орчуулагчдыг бүгдийг нь хэлсэнгүй. Тэгээд ч би өөрөө бас орчуулгад хамаатай хүн.

Бичсэн kakadu at 3/11/2009 09:52:00 AM
Labels: Орчуулгын талаар